Κοινοβουλευτική παρέμβαση για τη σήραγγα στη Κλόκοβα

από Σπύρο Κουβέλη, Θάνο Μωραΐτη, Σοφία Γιαννακά

Ζητούν απαντήσεις από τον Υπουργό ΠΕΧΩΔΕ

  Πέντε κρίσιμα ερωτήματα που αφορούν στην κατασκευή του τμήματος της Ιονίας οδού το οποίο θα διέρχεται από το όρος Κλόκοβα, απευθύνουν προς δυο συναρμόδιους Υπουργούς, οι Βουλευτές του ΠΑΣΟΚ Σπύρος Κουβέλης, Θάνος Μωραΐτης και Σοφία Γιαννακά με κοινή κοινοβουλευτική παρέμβασή τους. Οι τρεις Βουλευτές κάνουν λόγο για «αναστάτωση που έχει προκαλέσει στην Αιτωλοακαρνανία η ενδεχόμενη υλοποίηση της λύσης «περιπορεία» αντί της κατασκευής σήραγγας». Η Ερώτηση έχει ως εξής:

ΕΡΩΤΗΣΗ ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΥΠΟΥΡΓΟΥΣ

1. ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΧΩΡΟΤΑΞΙΑΣ & ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΕΡΓΩΝ
2. ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ & ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ

ΘΕΜΑ:    Κατασκευή τμήματος της Ιονίας οδού διερχόμενο από το όρος Κλόκοβα.

Κύριοι Υπουργοί,

Ενώ η Δυτική Ελλάδα περιμένει με αγωνία την προώθηση των έργων της πολύπαθης Ιονίας οδού, αναστάτωση έχει προκαλέσει στην περιοχή της Αιτωλοακαρνανίας η ενδεχόμενη υλοποίηση της λύσης «περιπορεία» από το ΥΠΕΧΩΔΕ , με πρόσβαση εκ των άνω, χωρίς αιτιολογία ή προηγούμενη αναφορά σε μελέτη, προμελέτη ή άλλη τεχνικής φύσεως έρευνα αντί της κατασκευής σήραγγας στο όρος Κλόκοβα στη Δυτική Ελλάδα στο πλαίσιο κατασκευής της Ιονίας οδού.

Σύμφωνα με τον νόμο 1650/1986, ορίζεται ότι η Μ.Π.Ε. περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, τη : «... ε) σύνοψη των κύριων εναλλακτικών λύσεων και υπόδειξη των κύριων λόγων της επιλογής της προτεινόμενης λύσης...». Επίσης, προβλέπεται ρητά ότι η Μ.Π.Ε. πρέπει να περιλαμβάνει: «... συνοπτική περιγραφή των κύριων εναλλακτικών λύσεων που μελετά ο κύριος του έργου ή της δραστηριότητας και υπόδειξη των κύριων λόγων της επιλογής του λαμβανομένων υπόψη των επιπτώσεών τους στο περιβάλλον...».

Στη συγκεκριμένη Μ.Π.Ε. εξετάζεται εναλλακτική λύση για τη χάραξη της Ιόνιας Οδού, η οποία στην επίμαχη θέση προβλέπει τη δια του όρους διέλευση μέσω δίδυμης σήραγγας. Η ενδεχόμενη επιλογή της λύσης "περιπορεία" παρουσιάζεται ως πλεονεκτικότερη έναντι της σήραγγας και τούτο κατά κύριο λόγο -σύμφωνα με τη δοθείσα αιτιολογία- εξαιτίας του υψηλού κόστους κατασκευής και συντήρησης.

Όπως αποδεικνύεται εκ των ανωτέρω, ως μόνα κριτήρια προτίμησης και επιλογής της λύσης περιπορεία λαμβάνονται η οικονομική επιβάρυνση και η ταχύτητα της κατασκευής χωρίς αναφορά σε λόγους αναγόμενους στις ουσιαστικές επιπτώσεις στο περιβάλλον και την προστασία του.

Σε περίπτωση ύπαρξης εναλλακτικών

 λύσεων κατασκευής έργου, η επιλογή της εφαρμοστέας λύσης 

πρέπει να γίνεται επί τη βάσει συγκριτικής μελέτης και των 

επιπτώσεων στο περιβάλλον της κάθε μιας λύσης. 

Όμως, εν προκειμένω, η επιλογή της

 εφαρμοστέας λύσης φαίνεται να γίνεται κυρίως με 

οικονομικά κριτήρια χωρίς ουσιαστική συγκριτική 

αξιολόγηση των συνεπειών στο περιβάλλον.       

Η κατασκευή της σήραγγας επηρεάζει πολύ λιγότερο το φυσικό περιβάλλον. Είναι δεδομένο ότι η κατασκευή σηράγγων είναι ο πλέον οικολογικός τρόπος κατασκευής αυτοκινητοδρόμων, αφού ως υπόγεια τεχνητή δίοδος κατασκευάζεται καθ' ολοκληρία εντός του εδάφους χωρίς να προκαλεί οχλήσεις στο οικοσύστημα είτε κατά τη διάρκεια της κατασκευής ή λειτουργίας της.

Αντίθετα, η κατασκευή αυτοκινητοδρόμου περιμετρικά του όρους Κλόκοβα θα έχει τεράστιες επιπτώσεις στο περιβάλλον, αφού θα αλλοιώσει μόνιμα και ανεπανόρθωτα την όψη του καταστρέφοντας κάθε ίχνος ζωής επί του οικοσυστήματος της περιοχής.  

Επιπλέον, η κατασκευή της λύσης "περιπορεία" θα δημιουργήσει αναπόφευκτα οριστική αλλοίωση της φυσιογνωμίας του τοπίου από τις ογκώδεις και εκτεταμένες κατασκευές, που θα περιζώσουν καθ' όλο το μήκος των 2.650 μ. τη μεσημβρινή πλευρά της Κλόκοβας. Επίσης, θα προκληθεί και μόνιμη παραμόρφωση και τραυματισμός του ευρύτερου τοπίου από τις μεγάλης κλίμακας εκσκαφικές επεμβάσεις που θα γίνουν για τη θεμελίωση των υψηλών βάθρων της γέφυρας περιπορείας και τη στήριξη των λοιπών κατασκευών, προκαλώντας εξαιρετικά σημαντική οπτική όχληση και προσδίδοντας όψη λατομικής περιοχής στο σημερινό αρμονικό τοπίο. Αντίθετα, η κατασκευή σήραγγας, θα είναι ορατή μόνο στα στόμια εισόδου/εξόδου, τα οποία, τοποθετούνται κάτωθι της υφισταμένης οδού και σε σημεία περιορισμένης θέασης.

Η εκτέλεση του έργου και η εξ αυτού βαριά αλλοίωση της φυσικής μορφής στην ευρύτερη περιοχής, θα έχουν άμεσο και σημαντικό αντίκτυπο και στο οικοσύστημα του όρους Κλόκοβα.

Τέλος,  αυξάνεται η επικινδυνότητα εξαιτίας της επιβολής της κατασκευής «εκ των άνω», αφού κατ' ουσία η Εθνική Οδός θα μετατραπεί σε εργοτάξιο.

Η συγκριμένη Εθνική Οδός είναι ο μοναδικός δρόμος που εξυπηρετεί όλη την κίνηση από και προς την Αιτωλοακαρνανία, την Ήπειρο, τις νήσους του Β. Ιουνίου αλλά και την Αλβανία, χωρίς ύπαρξη άλλης εναλλακτικής διαδρομής. Όπως είναι γνωστό σε όλους τους κατοίκους της ευρύτερης περιοχής, κατά τις ημέρες μεγάλων μετακινήσεων, παρατηρείται μεγάλη συμφόρηση μέχρι ακινητοποιήσεως των οχημάτων από την περιοχή του Αντίρριου μέχρι και το Μεσολόγγι λόγω και της στενότητας της οδού. Αν στο φαινόμενο αυτό συνυπολογισθεί και η πλήρης παρακώλυση διέλευσης λόγω των έργων στην Κλόκοβα, καθίσταται σαφές ότι καθ' όλη τη διάρκεια των εργασιών, θα αποκοπεί ουσιαστικά η επικοινωνία της Δυτικής Ελλάδος με την Πελοπόννησο και την Πρωτεύουσα.

Ο δε προβληθείς χρονικός παράγων, ως επιπλέον λόγος επιλογής της λύσης "περιπορεία", καθίσταται αβέβαιος και οπωσδήποτε διάφορος εκείνου που ελήφθη υπόψη κατά τη σύνταξη της Μ.Π.Ε. Εκτιμάται μάλιστα ότι η διάρκεια κατασκευής των έργων "περιπορεία" θα είναι επιμηκέστερη των αντιστοίχων έργων της σήραγγας. 

Η επιλογή της λύσης κατασκευής της σήραγγας επιτρέπει τη διατήρηση της υφισταμένης Εθνικής Οδού ως αυτοτελούς εφεδρικής αρτηρίας.

Είναι προφανές ότι κύριο κριτήριο για την επιλογή της λύσης λαμβάνεται το εκτιμώμενο χαμηλότερο κόστος κατασκευής και λειτουργίας της "περιπορείας" έναντι της υψηλότερου κόστους της σήραγγας. Θα πρέπει να λεχθεί ότι είναι ο μόνος φαινομενικά ευσταθής λόγος, εξ εκείνων που προβάλλονται. Διότι, μια ευρύτερη θεώρηση των δεδομένων, εκτιμώμενα ορθά και σε βάθος χρόνου, αποδεικνύει ότι η λύση της σήραγγας είναι πλεονεκτικότερη και από οικονομικής πλευράς.

Κατόπιν τούτων, ερωτώνται οι κκ. Υπουργοί:

1. Κατανοείτε ότι η προχειρότητα στο σχεδιασμό και η πολιτική περιβαλλοντικής άγνοιας και αδιαφορίας μπορεί να έχει πολλές αρνητικές συνέπειες ενώ τα οφέλη από τη λειτουργία του έργου θα είναι περιορισμένα και πρόσκαιρα; Και όλα αυτά με τα χρήματα του Έλληνα φορολογούμενου.
2. Σε ποιες ενέργειες σκοπεύετε ενδεχομένως να προβείτε ώστε να εξεταστεί η βέλτιστη περιβαλλοντικά λύση για την κατασκευή της οδού στο επίμαχο σημείο;
3. Αν είχαν εκτιμηθεί ορθά όλα τα δεδομένα της εναλλακτικής λύσεως της σήραγγας, από τις εκσκαφές εντός του όρους Κλόκοβα θα προέκυπτε διαθέσιμο πλεόνασμα αδρανών υλικών για την κατασκευή του αυτοκινητόδρομου. Με την λύση της περιπορείας, πώς και από πού θα εξευρεθούν τα αδρανή υλικά για την κατασκευή της οδού;
4. Η χώρα μας έχει δυστυχώς επιλέξει την πιο επιβαρυντική λύση: τη χάραξη οδών και αυτοκινητοδρόμων καθώς και άλλων έργων υποδομής εντός της παράκτιας ζώνης. Η πολιτική αυτή έχει πλέον παγκοσμίως εγκαταλειφθεί κριθείσα ως επιζήμια. Δικαιολογείται η Ελλάδα που οφείλει να προστατεύσει και να αναδεικνύει την ακτογραμμή της, ως μοναδικό συγκριτικό πλεονέκτημα, να επιλέγει την περαιτέρω καταστροφή της;
5. Μήπως το Υπουργείο Δημοσίων Έργων επιβάλλεται και υποδαυλίζει για μια ακόμη φορά  κάθε έννοια προστασίας του περιβάλλοντος και ποιότητας ζωής των πολιτών, τα οποία μπαίνουν σε δεύτερο πλάνο προς χάριν πρόχειρα σχεδιασμένων υποδομών για προεκλογικούς λόγους και με πρόσχημα δήθεν χαμηλότερου κόστους κατασκευές;