°F | °C
invalid location provided
H AΓΝΩΣΤΗ ΑΛΗΘΕΙΑ ΤΟΥ 1821

Στις 25 Αυγούστου 1820, στο περιοδικό «Μέλισσα»,  που εκδίδονταν στο Παρίσι από τους εκεί Έλληνες, δημοσιεύθηκε μία επιστολή από τις Θεραπείες (προάστιο της Κων/πολης). Η επιστολή αυτή ισχυριζόταν ότι στο Πατριαρχείο είχε γίνει λόγος για οργάνωση φόνων διαφωτιστών (αρχείο Μέλισσας, τόμος 3ος σελ. 274). Ο Κοραής ήταν πεπεισμένος για το αυθεντικό της επιστολής. Στην επιστολή του προς τον Ιάκωβο Ρώτα (21 Δεκεμβρίου 1821) γράφει: «Έμαθες ίσως, ότι ο Νεόφυτος Βάμβας ζει παρά πάσαν ελπίδα. Ολίγον έλειψε φίλε μου να του σηκώσει την ζωήν ο Κατιμερτζής (Κατιμερτζής λεγόταν εκείνος που παρασκευάζει και πουλάει σάμαλι, παρωνύμιο του Γρηγορίου του Ε)» και συνεχίζει: «του οποίου ίσως την ώραν ταύτην ασπάζονται τα λείψανα και επικαλούνται την πρεσβείαν, οι Οδησσινοί. Ω, τον ηλίθιον τον Σουλτάνον! Τους φίλους του σφάζει, αντί να τους φορέσει καφτάνι». Το «καφτάνι» ήταν ένα πολυτελέστατο ολόσωμο ένδυμα, το οποίο δώριζε ο Σουλτάνος σε ένδειξη ευγνωμοσύνης, σε εκείνους που του προσέφεραν σπουδαίες υπηρεσίες.[το γνωστό εξώρασο]

Τον αφορισμό της Επανάστασης από το Πατριαρχείο και την επικύρωση της εγκυκλίου του, ελάχιστοι μητροπολίτες αρνήθηκαν να υπογράψουν. Ένας απ'; αυτούς ήταν ο Μητροπολίτης Χαλκίδας, που έκρυψε τον αφορισμό και κράτησε στάση υπέρ της Επανάστασης. Ένας ακόμα στάθηκε στο ύψος του και πέθανε ηρωϊκά. Ήταν ο ξεχασμένος σήμερα Ευγένιος Καραβίας, που κατάγονταν από την Ιθάκη, μητροπολίτης Αγχιάλου, της πάλαι ποτέ ωραίας ελληνικής πόλης της Μαύρης Θάλασσας. Αυτός όχι μόνον δεν υπέγραψε τον αφορισμό, αλλά και αρνήθηκε να τον διαβάσει δημόσια όταν το ζήτησαν οι Τούρκοι. Συνελήφθη και βασανίστηκε άγρια χωρίς να ενδώσει. Οι Τούρκοι τον κρέμασαν στις 10 Απριλίου 1821.

Όταν έφτασε ο αφορισμός της Επανάστασης στη Βιέννη, η Αυστριακή κυβέρνηση επέβαλε στον Κοκκινάκη, συντάκτη του αγαπημένου περιοδικού του Κοραή «Ερμής ο Λόγιος» και στον Αθανάσιο Σταγειρίτη, εκδότη της «Καλλιόπης», να δημοσιεύσουν τον αφορισμό και την πατριαρχική εγκύκλιο. Αυτοί αρνήθηκαν και, αδιαφορώντας για τους κατατρεγμούς και τις συνέπειες, σταμάτησαν την κυκλοφορία των περιοδικών τους (Δημήτρης Φωτιάδης, «Η Επανάσταση του 1821»). ΓΡΑΙΚΟΣ